Λίγα λόγια για αρχή
Ο προφορικός λόγος σε συνδυασμό με κάποια νοήματα είναι η πρώτη μορφή επικοινωνίας που ένωσε τους ανθρώπους. Με τη φωνή οι πρωτόγονοι άνθρωποι οργάνωναν τις πρώτες μικρές ομάδες και προειδοποιούσαν ο ένας τον άλλο για κάθε κίνδυνο. Ωστόσο ο προφορικός λόγος, χάνεται και δεν μπορούμε να ανατρέξουμε πίσω σ΄αυτόν για να θυμηθούμε εύκολα τι έχει λεχθεί.Ο προφορικός λόγος είναι προσωρινός και μη διατηρήσιμος. Αντίθετα, οι εικόνες που οι πρωτόγονοι άνθρωποι ζωγράφιζαν στα σπήλαια παρέμεναν ζωντανές για να υπενθυμίζουν σε όλους πρόσωπα, πράγματα, στιγμές και συναισθήματα. Αυτές οι εικόνες και τα σχέδια των βράχων εξελίχθηκαν σιγά σιγά σε γραπτό λόγο. Ο ανθρώπινος εγκέφαλος μπορεί να κατανοήσει καλύτερα μια πληροφορία οπτικού μηνύματος παρά ηχητικού ίσως αυτό και μόνο το στοιχείο να αποδεικνύει τη δύναμη του γραπτού λόγου ως εικόνα .
Η περιπέτεια του γραπτού λόγου
Ο γραπτός λόγος εξελίχθηκε αργά. Από τις βραχογραφίες των σπηλαίων και τη σφηνοειδή γραφή της Μεσοποταμίας και από τα ιερογλυφικά της Αιγύπτου των Φαραώ μέχρι το αλφάβητο των Φοινίκων πολύ νερό κύλησε στα αυλάκι. Η ανθρώπινη επινοητικότητα πάντα έβρισκε τρόπους ώστε να μεταδώσει το μήνυμα που ήθελε πιο μακριά.
- Ιθαγενείς στην Γκάνα επικοινωνούσαν χτυπώντας τύμπανα.
- Οι Ινδιάνοι επικοινωνούσαν με σήματα καπνού.
- Στο μεσαίωνα τα ταχυδρομικά περιστέρια μετέφεραν γραπτά μηνύματα.
- Οι καπετάνιοι των βυζαντινών πλοίων προειδοποιούσαν ο ένας τον άλλο για επερχόμενο κίνδυνο με χρωματιστές σημαίες .
Μέσα επικοινωνίας
Με την πρόοδο της τεχνολογίας η επικοινωνία γνώριζε μια καινούρια περίοδο εξέλιξης. Μετά την ανακάλυψη της τυπογραφίας από τον Γουτεμβέργιο η γνώση από προνόμιο των λίγων γίνεται όπλο των πολλών. Τα βιβλία διαδραματίζουν ξεχωριστό ρόλο στην Αναγέννηση, στη Γαλλική και τη Βιομηχανική επανάσταση. Αργότερα ο τηλέγραφος, το τηλέφωνο, η τηλεόραση, ο κινηματογράφος, οι υπολογιστές σημάδεψαν τόσο το εύρος όσο και την ταχύτητα της επικοινωνίας . Όλα αυτά τα νέα μέσα διαμόρφωσαν νέα δεδομένα στις ανθρώπινες κοινωνίες. Αυτό που πρέπει να μας απασχολεί τελικά είναι το πόσο πιο ελεύθεροι ή παθητικοί και κατευθυνόμενοι γινόμαστε με τη χρήση τους.
Προβλήματα επικοινωνίας
Για να πραγματοποιηθεί η επιτυχημένη επικοινωνία απαραίτητο είναι να υπάρχουν κάποιες προϋποθέσεις. Οι επιστήμονες για παράδειγμα, υποστηρίζουν ότι για την εκμάθηση της γλώσσας απαραίτητη προϋπόθεση είναι ο άνθρωπος να μπορεί να ακούσει. Υπάρχει ένα χρονικό παράθυρο για να γίνει αυτό. Συγκεκριμένα αυτό μπορεί να γίνει μέχρι την ηλικία των επτά ετών. Αν για κάποιο λόγο το παιδί αδυνατεί να ακούσει μέχρι τότε, είναι πρακτικά δύσκολο να μιλήσει. Η νοηματική γλώσσα επιτρέπει την επικοινωνία σε αυτές τις περιπτώσεις. Σε κάποιες περιοχές του πλανήτη πάλι, όπως στην Ινδονησία, η ύπαρξη μεγάλου αριθμού γλωσσών καθιστούσε την επικοινωνία προφορική και γραπτή αδύνατη. Για το σκοπό αυτό "κατασκευάστηκε" μια πολύ απλή καινούρια γλώσσα, η bahasa, έτσι ώστε οι άνθρωποι να μπορούν να συνυπάρξουν και να συνεργαστούν. Στη "σύγχρονη" εκδοχή του βιβλικού πύργου της Βαβέλ το πρόβλημα επικοινωνίας αντιμετωπίστηκε με έναν τεχνητό τρόπο.